4. Rydym yn newid meddyliau

Â chymorth ein hymgyrchwyr brwd, rydym yn codi’n llais i weithredu'n erbyn anghyfiawnder, ac mae’n gweithio.

Rydym yn adnabyddus am ein beiddgarwch.

Am wneud beth bynnag sydd ei angen i frwydro dros well gwasanaethau.

Am sicrhau bod lleisiau pobl yn cael eu clywed, yn enwedig y rhai hynny ohonom sy’n aml yn cael ein hanwybyddu.

Drwy roi profiadau go iawn wrth graidd ein gwaith ymgyrchu a lobio, rydym yn gwneud i newid go iawn ddigwydd.

Nawr, rydym yn pwyso ar lywodraeth Cymru i sicrhau bod y strategaeth derfynol yn gryfach fyth a’i bod yn gwneud mwy na dim ond gwrando ar brofiadau pobl er mwyn darparu gwell cefnogaeth i bob cymuned yng Nghymru.

4.1 Strategaeth iechyd meddwl newydd i Gymru

Pan gyhoeddodd Llywodraeth Cymru ei strategaeth iechyd meddwl a llesiant ddrafft ym mis Chwefror, roedd yn seiliedig ar brofiadau cannoedd o bobl sy’n byw â phroblemau iechyd meddwl yng Nghymru.

Er mwyn paratoi ar gyfer y cyfle unwaith mewn degawd hwn, cynaliasom grwpiau ffocws â Mind Llanelli, Rhwydwaith Llais Ieuenctid Mind a Chymorth Iechyd Meddwl Pobl Ddu, Asiaidd ac Ethnig Leiafrifol (BAME).

Taflodd y sesiynau hyn oleuni ar brofiadau pobl ifanc a phobl o gymunedau hil-ddiffiniedig, gan ganolbwyntio’n benodol ar sut i wneud y strategaeth yn wrth-hiliol.

Cynhaliwyd arolwg ar-lein hefyd i ganfod barn pobl ledled Cymru ynglŷn â beth sydd fwyaf pwysig ar gyfer iechyd meddwl, newidiadau sydd eu hangen i gefnogaeth gan y GIG, anghydraddoldeb ac achosion cymdeithasol problemau iechyd meddwl. Rhannodd cyfanswm o 400 o bobl eu profiadau a’u barn gyda ni, gan ddarparu sylfaen ar gyfer ein hymateb i Lywodraeth Cymru.

Adlewyrchwyd hyn yn ei dro yn y strategaeth ddrafft ag:

Ymrwymiad i sicrhau bod y system iechyd meddwl yn wrth-hiliol
Pwyslais parhaus ar fynd i’r afael â stigma a gwahaniaethu
Cydnabod effaith ffactorau cymdeithasol ehangach, megis tlodi
Awydd i weld y system iechyd yn fwy cysylltiedig ac yn haws i lywio o’i chwmpas

4.2 Cefnogi hawliau pobl ifanc

Maes pwysig arall y tynnwyd sylw ato yn y strategaeth iechyd meddwl a llesiant ddrafft, oedd yr angen am well cefnogaeth i bobl ifanc wrth iddynt drosglwyddo o wasanaethau iechyd meddwl plant i wasanaethau oedolion.

Ers lansio ymgyrch Sortiwch y Switsh yn 2022, a oedd yn tynnu sylw at y mater yma, rydym wedi parhau i frwydro dros newid ochr yn ochr â’n hymgyrchwyr ifanc.

Mewn cyfarfod gyda Phwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg Llywodraeth Cymru, rhannodd ymgyrchwyr ifanc eu profiadau personol o ofal ar ôl cyrraedd 18 oed. Cafodd eu storïau emosiynol am yr effaith andwyol a gafodd hyn ar adferiad eu hiechyd meddwl effaith fawr ar y gwleidyddion a oedd yn bresennol.

Diolch i’w tystiolaeth nhw, cyflwynodd y pwyllgor argymhelliad clir i Lywodraeth Cymru i fynd i’r afael ar unwaith â’r effaith negyddol y mae’r newid hwn yn ei gael ar bobl ifanc. Heriodd y pwyllgor y Gweinidog Iechyd Meddwl i wneud mwy er mwyn gwrando, a gweithredu, ar farn y bobl ifanc a gymerodd ran yn ein hymchwil helaeth.

Byddwn yn parhau i ymgyrchu nes bydd gwelliannau clir ym mhrofiadau pobl ifanc.